Aşağıdaki yazı benim klavyemden çıkmış olsa da sevgili hocam Ahmet Eryılmaz’ın sihirli değneğine değmiş bir yazıdır. Bu keyifli süreçte bana destek olduğu için kendisine sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
Bütün araştırmalar şunu gösteriyor: Kadınla erkek arasındaki fark, sosyal öğrenmeden ibaret. O halde farklı cinsiyetlerde olan bireylerin, üst düzey yöneticilik için de fırsat eşitliğine sahip olmaları gerekir. Ama hayat gerçekleri öyle değil.
Kadınlarla erkeklerin, iş yaşamındaki farklarına da biraz bakalım.
İlk iş deneyimi için, başvurularda karşılaşılan temel sorun kadın adayın evlenip eşinin olduğu yere gitmesi, ya da evlendikten sonra eşinin çalışmasını istememesi. Kadın adayların ilk karşılaştıkları sorun özel hayatları ile ilgili oluyor maalesef.
Kurumlarda erkek egemenliğinin hüküm sürüyor olması ise bir diğer problem. Erkek egemen şirketler kendileri ile aynı söz hakkına sahip kişilerin kadın olmasını istemiyorlar.
Bu tarz sorunlar içerisinde olan kadın çalışan, erkek adaylardan daha öne geçebilmek için kendine artı puan sağlayacak yetkinlikler edinmeye çalışıyor ve daha fazla efor sarf ediyor. Dolayısı ile kendisine biçtiği sorumluluk seviyeleri artıyor.
İlk işinde bir süre çalışan kadın evlenince bu defa tek başına yürüttüğü hayata bir de eşinin sorumluluğu ve birlikte paylaşılan evin sorumlulukları ekleniyor. Çalışma hayatı ile birleşen ev sorumluluğu ve bir de eşin tarafından sahip olunan ikinci bir aileye duyulan sorumluluk kadın çalışanın sahip olduğu sorumluluk seviyesini git gide arttırıyor. Hepsine yetişmeye çalışan kadın sosyal hayatına yeterince zaman ayırmamaya başlıyor.
Herhangi bir sebeple (kariyer gelişimi, ikamet değişikliği vb.) iş değiştirmek istendiği takdirde yeni bir iş arama süreci ile burun buruna gelmek, kadının ikinci bir özel hayat soruya maruz kalmasına neden oluyor.
Çocuk yapmayı düşünüyor musunuz? Kadının iş yaşamında sorulabilecek en mahrem sorusu olan bu soru, özel yaşamı ile iş yaşamı arasında tercihe zorlanmasına neden oluyor ve bu defa kadının üzerinde hissettiği sorumluluk artıyor. Diyelim ki işe alındı ve çocuk sahibi de oldu. Bu defa sorumluluk üç ile çarpıldı. Bireyin kendine duyduğu sorumluluğu, evine karşı sorumluluk, çocuğunun sorumluluğu ve bir de eşinin sorumluluğu. Kadın tüm bu sorumluluklarını yerine getirmek için sosyal yaşantısını ertelemeye ve hatta sosyalleşmeye minimum zamanlar ayırmaya başlıyor.
Tüm yetkinlikleri edindikten sonra psikolojik olarak kadın olmanın verdiği sosyal baskı ile cam tavan sendromuna düşmesi ihtimali de kadınların üst yönetici olmalarına bir engeldir. Bunu aşmak için belki daha fazla çalışma ve daha fazla fark yaratmak gerekecektir.
Çalışma hayatları boyunca mobbing ile karşılaşma oranı kadınlarda daha fazla olduğuna göre bu durum da üst yöneticiliğe erişmekte bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Mobbing’in her aşamasında kadın çalışan yeni bir iş arama durumunda kalabileceği için iş arama ve kendini geliştirme süreçleri başa saracak ve zaman kaybı artacaktır.
Yaş problemi.. Belli bir yaşı geçtikten sonra hayatın verdiği ağırlık ve yorgunluktan dolayı artık verimsiz bir yönetici olacağının düşünülmesi de kadınların karşı karşıya kaldığı sorunlardandır.
Bu süreçte orta düzey ve ardından üst düzey yöneticilik hayalleri olduğu için kendisine ekstra yetkinlikler edinme çabasına giriyor. Çünkü nihayetinde erkek egemenliği hala devam ediyor ve aradaki farkı bir şekilde aşmalı ki üst düzey yöneticiliğe aday olabilsin. Bu sebepten dil kursları, yöneticilik alıştırmaları, STK lar için çalışmak, koçluk çalışmaları da var olan sorumluluklarının üzerine ekleniyor ve bu defa sosyal hayat hepten kısıtlanıyor.
Bütün bunlar aşılabilir mi? Bireysel olarak evet. Birçok örneği var. Her birinin öyküsü kişiye özgü, genel bir çözüm formülü yok.
Eminim, anahtar sözcükler şunlardır: Tercihler, güçlü bir istek, irade, dayanıklılık..
Olmaz başka türlü.
Elinize sağlık çok güzel bir yazı olmuş.
Gündemimizde olan bir konuyu çok iyi işlemişsiniz.
Teşekkürler